Zespół do Badań
nad Myślą Postsekularną

Kierownik: dr hab. Agata Bielik, prof. nadzw.
Dr hab. Adam Lipszyc
Dr Maciej Sosnowski

Zespół powołany został w 2010 roku. Myśl postsekularna to stosunkowo nowa dyscyplina filozoficzna, powstała wokół postulatu Jurgena Habermasa, by przyjąć postawę post-sekularną i przemyśleć na nowo obecność religii w nowoczesnych społeczeństwach zachodnich. Celem Zespołu jest podjęcie wątków wprowadzonych przez Habermasa, Bergera, Taylora oraz Szkołę Frankfurcką i rozwijanie ich na dwóch planach:

(1) planie teoretycznym, angażującym badania podstawowe nad wariantem religijności nowoczesnej, nazywanej przez Habermasa „kooperacyjnym” – sprzyjającym podstawowym tezom Oświecenia. Mieszczą się tu badania (a) nad tradycją judaistyczną, a zwłaszcza nad filozoficzną haskałą (od Spinozy po Hermanna Cohena); (b) „tezą o sekularyzacji” (Weber, Löwith, Blumenberg, Taubes, Voegelin, Strauss, Marquardt(; (c) renesansem „teologii politycznej” (Schmitt, Derrida, Zizek); (d) katolickim modernizmem (Newman, Brzozowski, Maritain, Marcel i Paguy) oraz (e) obecnością argumentów post-sekularnych we współczesnej myśli lewicowej (Zizek, Badiou, Agamben). W ramach tych działań w październiku br. organizowana jest międzynarodowa konferencja pt. Traces of Judasim in Contempoary Thought. Jesienią tego roku powinien ukazać się pierwszy numer angielskojęzycznego pisma poświęconego współczesnej myśli judaistycznej Bemidbar. The Journal of Jewish Thought.

(2) plan o charakterze interdyscyplinarnym, skupiający socjologów i kulturoznawców, poświęcony analizie zjawiska fundamentalizmu w Polsce. W planach Zespołu jest ubieganie się o grant umożliwiający przebadanie tego – teoretycznie niedopracowanego – fenomenu.

Zespół planuje nawiązanie współpracy międzynarodowej m.in. z instytutem Philosophy and Theology Nottingham University.

Adres: Instytut Filozofii i Socjologii PAN,
ul. Nowy Świat 72, pokój 227
00-330 Warszawa
tel. (22) 657 27 60, fax. 826 78 23